"Δύο πράγματα δεν μπορούσα να κατανοήσω πλήρως ως παιδί: την έννοια του χρόνου και τον θάνατο."
Από το Enteka - Η Αυτοβιογραφία μου, (2063)
Η δασκάλα της Δευτέρας δημοτικού ταράχτηκε κάπως όταν την επομένη της δολοφονίας του σουηδού πρωθυπουργού τη ρωτήσαμε τι ήταν επιτέλους αυτός ο Πάλμε και τι σημαίνει δολοφονία. Δευτέρα δημοτικού – μιλάμε για μια αθώα περίοδο στη ζωή του ανθρώπου. [Να περιγράψω λίγο την ατμόσφαιρα - έτσι κι αλλιώς απ’ τον Ούλοφ δεν θυμάμαι και πολλά.] Εκείνη την εποχή, (που χρησιμοποιούσα λέξεις όπως γομολάστιχα, κασετίνα, παγουρίνο και Μαντόνα), η μεγαλύτερή μου αγωνία ήταν αν θα΄χε κάποιος δεύτερο στυλό να μου δώσει. Και, βέβαια, στο μυαλό μου θάνατος σήμαινε «ευχάριστο ταξίδι των γέρων προς τον παράδεισο».
Κάθε πρωί η δασκάλα έγραφε στον πίνακα την ημερομηνία. Θυμάμαι ότι εκείνη την περίοδο η αλλαγή του αριθμού της χρονιάς (από 1985 σε ’86) μας είχε συγκλονίσει – αν είχες ζήσει μόνο 8 χρόνια απ΄ τα οποία θυμόσουν μονάχα τα τρία τελευταία, ο κάθε χρόνος έμοιαζε με μισή ζωή. Κάθε τόσο υπολογίζαμε πόσο θα ήμασταν το 2000 - και θα ήμασταν 22 χρονών, μεγάλοι! Η δασκάλα όταν μιλούσε στα αγόρια για τον στρατό έλεγε: «Μέχρι να έρθει η ώρα να πάτε [και θα περνούσαν σχεδόν δυο δεκαετίες μέχρι να πάω εγώ] θα ‘χει μειωθεί τόσο που μάλλον δεν θα τον προλάβετε καν. Θα ‘χει καταργηθεί!»
Όμως στις αρχές του 1986 αρχίζαμε και να προσέχουμε τι συμβαίνει στον κόσμο, έστω και πλαγίως: ένα μήνα πριν είχε πέσει το Τσάλεντζερ (κάτι που η τάξη είχε θεωρήσει πολύ εντυπωσιακό) και τώρα πέθαινε αυτός ο Ούλοφ, για τον οποίο μιλούσαν όλη την ώρα οι μεγάλοι. Η δασκάλα, μια ηλικιωμένη (στα μάτια μας) κυρία που την έλεγαν «κυρία Φωτούλα», προσπάθησε να εξηγήσει το θέμα του σουηδού πρωθυπουργού, όμως την διέκοψε μια φασαρία στην τάξη, την οποία θυμάμαι έντονα.
Κι ακόμα εντονότερα θυμάμαι την κυρία Φωτούλα να παραιτείται από την προσπάθεια ενημέρωσής μας για την υπόθεση Πάλμε - χωρίζοντας κάποιους που πάλευαν, ούρλιαξε, σχεδόν διαβολικά: «Να σας βράσω! Να σας βράσω όλους!»
Μου έχει μείνει αυτή η έκφρασή της, ίσως γιατί ήταν η πρώτη φορά που την άκουγα κι έτσι την πήρα κυριολεκτικά. Είναι σχεδόν κωμικό πως για μένα η συνειδητοποίηση του θανάτου συνδέθηκε άμεσα (και δια παντός) με την εικόνα ανθρώπων -ανάμεσά τους κι εγώ- που σιγοβράζουν μέσα σε μια τεράστια κατσαρόλα της κόλασης, με την κυρία Φωτούλα από πάνω να ανακατεύει με την κουτάλα, γελώντας χαιρέκακα [...]
Posts
32 comments:
Είσαι μικρούλικο βρε....εγώ τελείωνα την τρίτη γυμνασίου τότε και είχα προσθέσει τον Πάλμε στη λίστα των "δικών μου" νεκρών.... για πολλούς λόγους, αλλά κυρίως για τον τρόπο με τον οποίο πέθανε...
Xμμμ, το ότι είναι σοβιετικό το γραμματόσημο που απεικόνίζει τον Πάλμε, λέει πολλά για τον εκλιπόντα...:)
Θυμάμαι κι εγώ πως μας είχε κάνει πολύ αίσθηση τότε η δολοφονία του Πάλμε...Στα πλαίσια της αλληλεγγύης της δίκης μας σοσιαλιστικής κυβερνησης, προς την αντίστοιχη σοσιαλιστική σουηδική, η τηλεόραση έπαιζε συνέχεια την είδηση πρώτο θέμα, αφιερώματα επί αφιερωμάτων και ο Πάλμε να προβάλλεται σχεδόν σαν ήρωας...Εκείνες τις ημέρες , φιλοξενούσαμε στο σπίτι, έναν ξάδελφο μου, φοιτητή Νομικής, πολιτικοποιημένο στο χώρο της Αριστεράς, τον οποίο και θαύμαζα πολύ...Έχοντας, τις πρώτες πολιτικές μου ανησυχίες, τον ρώτησα "Ν. ποίος ήταν ο Πάλμε??" και μου απάντησε "Ένας πολύ καλός ηγέτης που ήθελε την ειρήνη και νοιαζόταν για τους φτωχούς"...Αυτά τα λόγια του μου έκαναν τεράστια εντύπωση τότε, και μου έμειναν χαραγμένα στο μυαλό και μαζί η εικόνα του "καλού" Ούλωφ Πάλμε που τον σκότωσαν οι "κακοί" γιατι πάλευε για την παγκόσμια ειρήνη...Με τα χρόνια, αναθεώρησα πλήρως αυτήν την εικόνα για τον Σουηδό πρωθυπούργο, αλλά θυμάμαι ακόμη την τότε αφέλεια μου, και ακόμη περισσότερο την αφέλεια του ξάδελφου μου, που τα πίστευε όλα αυτά σε ηλικία 20 ετών...
ΥΓ Ένα ακόμη υπέροχο post!Περιμένουμε προδημοσίευση κομματιών της αυτοβιογραφίας σου!:)
1985 pros 86 xoris na mporo na thimitho katholou kala,alla malon dagkona strogila kokina pramatakia,katourgiomouna kai etroga taftoxrona kai pou kai pou petaga kamia kravgi etsi gia na xerete o mpampas kai na nomizi oti to apokalo patera.xaxaaxa
opote opos katalavenete o thanatos toy palme den ixe peksi kapio aksiomnimonefto rolo stin zoi mou.
xaxaaaxaa
apolafstikotato post...
an lu: :):)
cobden: το γραμματόσημο λέει πολλά, κυρίως όμως το έβαλα για γραφιστικούς λόγους. (για τους φαν της υπέροχης σχολής design της ανατολικής ευρώπης υπάρχει καλό πρόσφατο ποστ του crazy monkey)
Έχεις δίκιο για το πόσο απλοϊκά βλέπαμε έννοιες όπως ειρήνη, καλό και κακό.
Ο Πάλμε όμως, μεταξύ των άλλων ήταν ηχηρός πολέμιος του Άπαρτχαϊντ, της ακροδεξιάς, του πολέμου του Βιετνάμ, της χρήσης των πυρηνικών όπλων και, κυρίως, του δικτάτορα της Ισπανίας Φράνκο. (όπως και της ελληνικής χούντας).
Και, εξαιτίας αυτών, (συν το ότι ένα όμορφο πάρκο με τ'όνομά του είναι κοντά στο σπίτι μου) έχει μια posthumous ψήφο από μένα.
[Η αυτοβιογραφία κυκλοφορεί το καλοκαίρι του 2063]
professor: α, ήσουν στη φάση στρογγυλά κόκκινα πραγματάκια ακόμη ;)
Σημασία δεν έχει πόσο χρονών ήταν κάποιος όταν πέθανε ο Πάλμε... Σημασία έχει σήμερα πλέον να γνωρίζει ποιος ήταν ο Ούλοφ Πάλμε και να μην αναρωτιέται "τι είναι το Πάλμε; " όποτε περνάει μπροστά από πάρκο που φέρει το όνομά του...
Μπράβο και πάλι enteka...
Υ.Γ. Εγώ ακόμα δεν έχω κατανοήσει την έννοια του χρόνου και το θάνατο... Θα ζήσω; :P
ωραία. μου αρέσει που αναφέρθηκες στον Πάλμε και η διάσταση του θανάτού του για παιδιά της ηλικίας μας.
Νομίζω ότι μαζί με την περίπτωση της διαμελισμένης γυναίκας την επόμενη (;) χρονιά και την ανατριχιαστική φώτο της στα Νέα (το αναφέρει και εδώ
ο τσεσάιρ κατ) αποτελούν τις αφορμές ενός κάποιου -πως να το πω;- μεγαλώματος / συνειδητοποίησης του κόσμου για εμάς που ειμαστε παιδιά τότε...
α, και LOL για την αυτοβιογραφία!
Χαχα, είχα και γω μια δασκάλα που τη λέγανε Φωτούλα λιγα χρόνια μετά για τις 10 πρώτες μέρες της 1ης δημοτικού κάπου στην Καλαμαριά. Μετά οι γονείς μου με πήγαν σε ιδιωτικό.
Cheers!
:-)
Τέλειο post! Είναι τρομερό να βλέπεις μετά από χρόνια την επίδραση που είχαν στον καθένα τέτοιου είδους γεγονότα. Η δολοφονία Πάλμε με είχε αναστατώσει για μέρες, μην πω εβδομάδες. Μου είχαν κάνει εντύπωσει τρια πράγματα: το γεγονός ότι μπορεί να πας σινεμά ένα ήσυχο χειμωνιάτικο απόγευμα και να μην γυρίσεις ποτέ σπίτι. Μέχρι τότε νόμιζα ότι πεθαίνεις μόνο όταν ήσουν βαριά άρρωστος, πολύ γέρος ή στρατιώτης στο μέτωπο. Επίσης, επειδή μου φαινόταν πολύ γλυκός άνθρωπος, κατέρευσε ένας άλλος παιδικός μύθος: ότι οι "καλοί" δεν πεθαίνουν, παρά μόνο στα βαθιά τους γεράματα, περιτριγυρισμένοι από εγγόνια και δισέγγονα. Το τρίτο ήταν το προφανές: πάνε οι πολιτικοί σινεμά με την γυναίκα τους?! Απίστευτο.
Με την ευκαιρία, ο πρώτος αιφνίδιος θάνατος "διάσημου" που θυμάμαι ήταν του Τζο Ντασέν. Βλέπαμε Χρήστο Οικονόμου στην κουζίνα, όταν μεταδόθηκε η είδηση της συντριβής του αεροσκάφους του. Αμέσως έβαλαν το Et si tu n' existais pas κι έδειχναν τον "Τζούλη" και την Μελίνα με τα δύο κατάξανθα παιδάκια του Τζο. Η μητέρα μου μου εξήγησε ποιός είναι ο Τζούλης και η Μελίνα.
Σε παρακολουθώ στενά. Είσαι ένας υπέροχος αριθμός Εντεκα!:-))
aurora_eyes: θα ζήσεις! γι' αυτό και τα παιδιά είναι ευτυχισμένα που δεν κατανοούν όυτε χρόνο ούτε θάνατο!
xilaren, το είχα ξεχάσει εντελώς! πωπω... (τέλειο το ποστ του C.C., πώς καταφέρνεις και βάζεις λινκ όταν γράφεις comment?)
noheathen: κι η δικιά μου 'κάπου στην Καλαμαριά' ήταν. Λες;
urbane: μα κι εμένα μου κομμάτιασε τον μύθο ότι πεθαίνουν οι ηλικιωμένοι, ευτυχισμένοι, σε βαθιά γεράματα. τι τρομερό που δολοφονήθηκε πηγαίνοντας στο σινεμά...
rodia, :-)
Θα μου κομμάτιαζε το μύθο ακόμα κι αν τον δολοφονούσαν καθώς πήγαινε στη δουλειά του!
Δε είναι το σινεμά που μου το χαλάει.Αν και ποτέ δεν πίστευα σ'αυτό το μύθο...ότι δηλαδή η άνθρωποι πεθαίνουν όταν είναι ηλικιωμένοι και κάνουν ένα ευχαριστο ταξίδι.Μάλλον εξ αιτίας των γονιών μου.
Τα σέβη μου enteka!
na ipotheso apospasma ke afto apo ti melontiki sou aftoviografia? I would read it though.
Dinontas melontiki imerominia ekdosis (kata tou telous tis zois fantazome) ke "grafontas" tin tora, molis kataferes me enan periergo tropo- an oxi na katanoiseis pliros-toulaxiston na kratas kato apo elegxo tin idea tou thanatou, ke giati oxi, ton xrono itself.
e.g: πολύ μ'άρεσε αυτό που είπες!!
-το θέμα με το quote και την 'αυτοβιογραφία' είναι, βέβαια αυτοσαρκαστικό inside joke. μην βιαστείτε να την παραγγείλετε ;)
Εισαι ωραιος τελικα. Ομορφο ποστ, αλλα οσο και αν ψαχνω στη μνημη μου, δεν θυμαμαι τον 6χρονο Αβερελ να ασχολειται με το θεμα. Περιμενω Κομπέιν.
Χιλαρεν το ΕΘΝΟΣ ηταν.
Πολύ ωραίο ποστ. Μου κάνει πολύ εντύπωση Έντεκα που θυμάσαι τέτοιες λεπτομέρειες!
Θυμάμαι ότι είχα σοκαριστεί με το θάνατο του Πάλμε κι εγώ ως παιδίσκη. Ήταν μια περίεργη συνειδητοποίηση ότι και οι καλοί μπορεί να πεθάνουν εν ψυχρώ από τους κακούς ala Κένεντυ. Βλέπεις ακόμη τότε στα δικά μας θεωρούσαμε ότι σε κάποιο βαθμό η 17Ν ήταν ο Ρομπέν των Δασών. Τέλος πάντων.
@urbane71: Θυμάμαι κι εγώ ακριβώς τη στιγμή που περιγράφεις με το θάνατο του Τζο Ντασέν! Η μαμά μου είχε βουρκώσει γιατί του είχε μεγάλη αδυναμία. Και ξανά et si tu n'existais pas λαλα
Α ρε αθάνατη σουηδική πολιτική με τα ωραία σου! Heja Sverige!
Και χαιρετίζω τη νέα Ούλωφ Πάλμα, Άννα Λιντ. Για να μην ξεχνιόμεθα.
Χαχαχα πόσες κυρίες Φωτούλες να έκαναν μάθημα στην Καλαμαριά στα τέλη των 80s;
Πολύ ζεν άτομο πάντως, θυμάμαι σε κάποια από εκείνες τις πρώτες μέρες της πρώτης την ψήναμε να μας ζωγραφίσει το Θεό στον πίνακα, επειδή μας είπε ότι είχε πάει σε ένα μοναστήρι και είχε δει εικόνα του.
[Φρίκαρα κάπως τώρα που συνειδητοποίησα ότι θυμάμαι το παραπάνω περιστατικό]
Ημουν ήδη στο Πολυτεχνείο όταν έφτασε η είδηση της δολοφονίας του Ρόμπερτ Κέννεντυ, που ενσάρκωνε -εκείνη την εποχή- την ΕΛΠΙΔΑ για τον κόσμο. Τρομάξαμε να το πιστέψουμε. Δίναμε 8ωρο στην πολεοδομία και η τάξη άδειασε μονομιάς. Ενας φίλος έκλαιγε γοερά. Αλλού πατούσαμε κι αλλού βρισκόμασταν. Σαν χαμένοι. Αδειο παντού. Κεφάλι, καρδιά, αρτηρίες, νεύρα. Το απόλυτο κενό. Υπήρξε κατανόηση από τον καθηγητή και η εξέταση έγινε την επόμενη βδομάδα.
Στο γράφω σαν συμπλήρωμα στις ιστορίες σου.
:-)
άβερελ: κομπέιν δεν θα κάνω?
ιφιμέδεια: λολ, θυμάμαι κι άλλες λεπτομέρειες αλλά κρατιέμαι.
κατερίνα: αν είναι δυνατόν, δεν είχα προσέξει στο προφίλ σου ότι ζεις στη Σουηδία! anyway εύστοχο το σχόλιό σου. Πάρε κι ένα quote από την ελληνοσουηδέζα μας, την Αλεξάνδρα Πασχαλίδου:
"Αν συγκρίνει κανείς το φόνο και το θάνατο του Ούλοφ Πάλμε με το θάνατο της Άννα Λιντ, έχουν αλλάξει πάρα πολλά πράγματα στη Σουηδική κοινωνία, μέσα σε αυτά τα λίγα χρόνια που περάσανε. Βλέπουμε ότι όταν δολοφονήθηκε η Άννα Λιντ βγήκε ο κόσμος στους δρόμους, έκλαιγε δημόσια, έγραφε γραμματάκια κλπ. Όταν σκοτώσανε τον Ούλοφ Πάλμε δεν ήταν τόσο έντονες οι αντιδράσεις. Ο Σουηδός σε γενικές γραμμές είναι σχετικά ντροπαλός και εσωστρεφής, αλλά πιστεύω ότι οφείλεται πάρα πολύ στην Σουηδική ιστορία."
noheathen: χααχχα! Πολύ ζεν, μία αυτή και ένας ο Πολύδωρας.
rodia: σ' ευχαριστώ για την περιγραφή... [πρέπει να ήταν πολύ εκνευριστικό που πέθαινε και αυτός ο Κένεντι, πάνω που όλοι οι δημοκρατικοί άνθρωποι περίμεναν κάτι απ' αυτόν]
Και λίγες θεωρίες συνομωσίας σχετικά με τον ΑΝΕΞΙΧΝΙΑΣΤΟ θάνατο του Πάλμε:
- Κάποιος φέρεται να ομολόγησε ότι κατά λάθος σκότωσε τον Πάλμε, ενώ σκόπευε να σκοτώσει έναν αντίπαλό του drug dealer (που ήταν όντως στην σκηνή του φόνου)
- Η γερμανική τρομοκρατική ομάδα RAF ανέλαβε την ευθύνη με κείμενο που κατηγορούσε τον Πάλμε ότι εξαιτίας του είχε αποτύχει η κατάληψη μιας πρεσβείας από την RAF το 1975. [Προφανώς κανείς δεν τους πίστεψε]
- Νοτιοαφρικανός κατάσκοπος κατέθεσε το 1996 ότι συνάδελφός του πυροβόλησε τον Πάλμε, μετά από εντολή μυστικών υπηρεσιών, εξαιτίας της αντίθεσης του Π. στο άπαρτχάιντ. Μια βδομάδα πριν το θάνατό του ο Π. μίλησε σε εκδήλωση κατά του φυλετικού διαχωρισμού κλείνοντας με την ατάκα που έμεινε στην ιστορία: "Apartheid cannot be reformed, it has to be eliminated."
- και άλλες πολλές
:)
enteka εσύ και ο glenn έχετε τα καλύτερα blog της πόλης...
συμφωνώ για τον glenn. (ποιας πόλης; ειμαστε και σε διαφορετικές)
:)
Enteka σου εύχομαι ολόψυχα να μην καβαλήσεις ποτέ το καλάμι (με τόσα κομπλιμέντα που σου κάνουνε ατιμούτσικο! :P)
Μετά τιμής
aurora
σταματήστε τα κοπλιμέντα και τα linkblogs, πάτε να με τρελάνετε;
[lol]
Ντέι γαιδαράκο, ντέι! Καβαλήσαμε, καβαλήσαμε; Μουτς!
never
Το θυμάμαι σαν να ήταν χθες... και θυμάμαι και το ποσo αναστατωμένοι ήταν οι γονείς μου!
Πόσο δίκιο έχεις για το πόσο αργά κυλούσε ο χρόνος τότε... εγώ είχα πάθει σοκ όταν άλλαξε το έτος από 86 σε 87, γύρισα σπίτι και ρώτησα την μαμά μου αν θα αργήσει να αλλάξει πάλι και μου απάντησε ότι όσο μεγαλώνω θα αλλάζει όλο και πιο γρήγορα...κυνική απάντηση αλλά δεν είχε και άδικο!
Ναι...Ωραίες εποχές..ούτε που θυμάμαι εκείνη τη χρονιά να αλλάζει...
Γενήθηκα την απόμενη!
:pppp
hmm....πρέπει να αρχίσω να διαβάζω ιστορία.
Ο χωρο-χρόνος είναι κάτι που ποτέ δεν θα καταλάβω..
Ούτε και η μόλις εξάχρονη Id πρέπει να πήρε πολλά πρέφα... Στον κόσμο μου πάντα... Είχα πολύ διάβασμα μάλλον :-P
(εννοείται πως όχι το αλφαβητάρι, το είχα ξεκοκαλίσει στο νήπιο, μάλλον Δέλτα διάβαζα στην πρώτη, τον Μάγκα...)
Ωραίες εποχές και αθώες. Ο αρρεβωνιάρης μου, ο σουηδός, ο περί ου και η μεταφύτευση στην ξενιτιά, λέει ότι Πάλμε ήταν και λίγο περίπτωση hype, ούτως ειπείν, στην πράξη στη Σουηδία δεν ήταν τόσο αγαπητός τόσο ευρέως όπως βλέπουμε σε άλλες χώρες. Μερικές φορές άλλα έλεγε, άλλα έκανε. Αλλά το θέμα είναι ότι, ο κόσμος σε άλλες χώρες που δεν επηρεάζεται αμέσως από τις πράξεις ενός πολιτικού άσχετου προς αυτόν, θα τον εκτιμήσει για αυτά που λέει και που υποστηρίζει φραστικά. Δηλάδή, σε μας φτάνουν τα λεγόμενα και όχι τα πρακτέα. Αλλά τα λεγόμενα ήταν ορθά και σαφώς υποστηρικτέα.
trillian: πολύ σωστό
sillyblonde: λολ
despo: επίσης
id: κι εγώ Δέλτα θα διάβαζα τότε.
κατερίνα: πολύ ενδιαφέρον
:)
Post a Comment