Έντεκα (τρόποι για να ξεκινήσεις το μυθιστόρημά σου)

Δεν είμαι σίγουρος ποιο είναι το νόημα της ‘έρευνάς’ μου. Δεν ξέρω καν αν έχει νόημα. Άρχισε ως εξής: ήμουν στο λεωφορείο και κρυφάκουγα τους από πίσω που μιλώντας για ένα νέο βιβλίο έλεγαν: «Με το που διάβασα την πρώτη παράγραφο το άφησα. Ήταν το χειρότερο ξεκίνημα βιβλίου, και όπως ξέρεις η αρχή είναι το ήμισυ του παντός.»
Είναι πραγματικά σημαντικές οι πρώτες λέξεις ενός βιβλίου και είμαι σίγουρος ότι οι περισσότεροι συγγραφείς προβληματίζονται αρκετά για την επιλογή τους. Κάποιες φορές το ύφος, η γλώσσα και το θέμα του βιβλίου συμπυκνώνονται στις εισαγωγικές φράσεις ενώ άλλες φορές το κείμενο ξεκινά με μια παραπλανητική ηρεμία που δεν προδιαθέτει σε καμία περίπτωση για τη συνέχεια. [Ο δε Bret Easton Ellis στο τελευταίο του βιβλίο, με το που γράφει την πρώτη φράση («Είσαι ολόιδιος ο εαυτός σου») αρχίζει να την αναλύει.]
Διάλεξα μερικά μυθιστορήματα απ’ τη βιβλιοθήκη μου και παραθέτω τις πρώτες τους φράσεις, διαβάζοντάς τες αποκομμένες απ’ το υπόλοιπο βιβλίο, σαν αυτόνομα ready-made έργα τέχνης.



1) Bret Easton Ellis - Σεληνιακό Τοπίο: «Είσαι ολόιδιος ο εαυτός σου». Αυτή είναι η πρώτη φράση του Σεληνιακού τοπίου και μέσα στη λακωνικότητα και απλότητά της επρόκειτο να είναι μια επιστροφή στη φόρμα, ένας απόηχος της αρχικής φράσης του πρώτου μου μυθιστορήματος, Λιγότερο απ’ το μηδέν.
2) Σου Τάουνσεντ - Το κρυφό ημερολόγιο του Άντριαν Μολ: Πέμπτη 1 Ιανουαρίου. Αυτές είναι οι αποφάσεις μου για την καινούργια χρονιά: 1. Θα βοηθάω τους τυφλούς να περάσουν στο απέναντι πεζοδρόμιο. 2. Θα κρεμάω τα παντελόνια μου. 3. Θα βάζω τους δίσκους μου στη θήκη τους. 4. Δε θ’ αρχίσω να καπνίζω. 5. Θα σταματήσω να ζουλάω τα μπιμπίκια μου. 6. Θα είμαι καλός με το σκυλί. 7. Θα βοηθάω τους φτωχούς και τους αγράμματους. 8. Αφότου άκουσα εκείνους τους απαίσιους θορύβους απ’ τον κάτω όροφο χτες βράδυ, ορκίστηκα, επίσης, να μη βάλω ποτέ στο στόμα μου αλκοόλ.
3) Hunter S. Thompson – Fear and Loathing in Las Vegas: We were somewhere around Barstow on the edge of the desert when the drugs began to take hold…
4) Αγκάθα Κρίστι – Αυλαία, Αθλος του Ηρακλή Πουαρό: Ποιος αλήθεια δεν ένοιωσε κάποτε έναν ξαφνικό πόνο, μια έντονη οδύνη, ξαναζώντας μια παληά εμπειρία ή νοιώθοντας ένα παληό, γνώριμο συναίσθημα: «Το έχω ξανακάνει αυτό…» Γιατί τα λόγια αυτά μας συγκινούν πάντα τόσο βαθειά; Αυτό το ερώτημα έκανα στον εαυτό μου, καθισμένος μπροστά στο παράθυρο του τραίνου και παρακολουθώντας το όμορφο τοπίο του Έσσεξ έξω απ’ το παράθυρο. Πριν πόσο καιρό είχα ξανακάνει αυτό το ταξίδι;
5) Guillaume Apollinaire – Τα Κατορθώματα ενός Μικρού Δον Ζουάν: Οι μέρες του καλοκαιριού είχαν ξανάρθει κι η μητέρα μου είχε επιστρέψει στην εξοχή σε μια ιδιοκτησία που μόλις είχαμε αγοράσει…
6) Γιάννης Ξανθούλης – Οικογένεια Μπες-Βγες: Τη μητέρα τη σκότωσαν. Είμαι σίγουρη γι’ αυτό. Τη σκότωσαν μέσα στο ίδιο μας το σπίτι με τα ίδια τους τα χέρια. Δεν έφταιγε ούτε η νευρασθένεια, ούτε η μανία της να καταπίνει χάπια σαν να ’τανε στραγάλια. Τη σκότωσαν γιατί ήξερε και για τους άλλους θανάτους…
7) Enid Blyton – Οι Μυστικοί Εφτά στα ίχνη του κλέφτη: Η ομάδα των Μυστικών Εφτά είχε τη συνηθισμένη της εβδομαδιαία συνεδρίαση. Οι συνεδριάσεις τους γίνονταν στην παλιά αποθηκούλα που ήταν στην άκρη του κήπου του Πέτρου και της Τζένης. Πάνω στην πόρτα ήταν ζωγραφισμένα με πράσινο χρώμα τα γράμματα Μ. Ε.
8) Truman Capote – Εν Ψυχρώ: Μεσ’ στα σταχτοχώραφα του Κάνσας, στις ψηλές πεδιάδες, είναι το χωριό Χόλκομπ, σε μια ερημιά που οι άλλοι λένε «εκεί έξω»…
9) J.D. Salinger – Ο Φύλακας στη Σίκαλη: Αν θέλετε λοιπόν στ’ αλήθεια να τ’ ακούσετε, τότε πρώτο και κύριο μπορεί να περιμένετε πως θα σας πω πού γεννήθηκα και τι φρίκη ήταν τα παιδικά μου χρόνια, και τι φτιάχνανε οι δικοί μου και τα ρέστα πριν με κάνουνε, κι ένα σωρό αηδίες και ξεράσματα καταπώς στο Δαβίδ Κόπερφιλντ, όμως δεν έχω όρεξη να πιάνω τέτοιες ιστορίες.
10) Μαλβίνα Κάραλη – Αθώος σαν Αγαπημένος: Το γεγονός πως ένα πλάσμα παρορμητικό σαν τη Μαρία έφτασε στο σημείο να μηχανευτεί μια τόσο εγκεφαλική μέθοδο για να εξοντώσει κάποιον, ενισχύει ακόμα περισσότερο την απέχθεια που τρέφω προς τη φύση και τους νόμους της.
11) Σώτη Τριανταφύλλου – Σάββατο βράδυ στην άκρη της πόλης: Μετακομίσαμε απ’ το Καναρσι στα Μπρούκλυν Χάιτς μια Κυριακή πριν να ξημερώσει – χρωστούσαμε τρία νοίκια στην κυρία Παλόνσκι. Η Μπίμπι καθόταν στο φορτηγάκι, ένα παλιό Φολξβάγκεν που είχαμε δανειστεί από ένα μουσικό συγκρότημα – ένα πανκ συγκρότημα που το λέγανε ‘Η μπάντα που την ξέχασε ο χρόνος’.

*Δείτε επίσης: Έντεκα (ατάκες για τα βιβλία)