Έντεκα (ταινίες αυτοβιογραφίας του Μπαμπάκη)

γράφει ο Μπαμπάκης*

Φέτος θα γίνω αισίως 36 χρονών και πριν γίνω πατέρας πήγαινα σταθερά σινεμά γύρω στις 25 φορές τον χρόνο. Αν σε αυτές προστεθούν και άλλες τόσες ταινίες σε βίντεο ή DVD (τα τελευταία χρόνια) παίρνει κανείς μια αίσθηση του πόσες ταινίες έβλεπα.
Οι επιλογές μου πέρασε καιρός για να σταθεροποιηθούν. Με άλλα λόγια, τα γούστα μου τα διαμόρφωσα εντελώς μόνος μου. Στον φιλικό κύκλο μου της εφηβείας δεν υπήρχε κάποιος σινεφίλ, ενώ είμαι και ο μεγαλύτερος αδερφός, οπότε χρειάστηκε να εξερευνήσω. Χρησιμοποιώντας την αλάνθαστη μέθοδο «δοκιμή και σφάλμα» έχω δει πράγματα και θάματα.
Πολλές φορές ο κινηματογράφος αποτέλεσε μια σημαδούρα, ένα σημείο καμπής στη ζωή μου και συγκεκριμένες ταινίες μπορούν να δράσουν αυτοβιογραφικά χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι απαραίτητα οι πιο αγαπημένες μου ή οι καλύτερες που έχω δει ποτέ. Σίγουρα μια λίστα με κριτική επιλογή θα έπρεπε να έχει μέσα π.χ. τον Πολίτη Κέϊν, αλλά η συγκεκριμένη ταινία δεν έχει δεθεί με κάποιο σημείο της ζωής μου. Ως σωστό μέλος της ελληνικής μπλογκόσφαιρας έχω μάθει να καταρτίζω τις λίστες μου σε ενδεκάδες (ο οικοδεσπότης μας φταίει!), οπότε ιδού οι 11 ταινίες αυτοβιογραφίας του Μπαμπάκη.

1) Ο Λούκυ Λουκ και η εκδίκηση των Ντάλτον. Η πρώτη ταινία που θυμάμαι να πήγα. Πρέπει να είμαι 4 ή 5 χρονών και το είδαμε Κυριακή πρωί στο Αθήναιον, στους Αμπελόκηπους. Θυμάμαι το δέος μου καθώς ανεβαίναμε με τα πόδια την Αλεξάνδρας, με το χέρι μου κρυμμένο μέσα στην πατρική παλάμη: πόσο πελώρια έδειχνε η πρόσοψη του σινεμά, πόσο αδιανόητα τεράστια ήταν η οθόνη, πόσο εξώκοσμα εκτυφλωτικά τα χρώματα και οι εικόνες. Δεν είχα διαβάσει φυσικά Λούκυ Λουκ μέχρι τότε, οπότε ήταν και η αφορμή για έναν έρωτα με τον Goscinny που κρατά μέχρι σήμερα. Μπορείτε να με θεωρείτε και επίσημα γκοσινολόγο.
2) Ο πόλεμος των άστρων. Έχω γράψει και ειδικό ποστ για αυτή την ταινία εδώ, η ανάμνηση είναι γεμάτη από την αρμύρα των παιδικών καλοκαιριών μου. Όπως κάθε αγόρι της γενιάς μου εντυπωσιάστηκα βαθύτατα, αλλά το σημαντικό αυτοβιογραφικό στοιχείο είναι ότι σε αυτή την ταινία συνειδητοποίησα για πρώτη φορά ότι είμαι μύωπας, καθώς δεν μπορούσα να διαβάσω τους υπότιτλους και δεν πήρα μυρωδιά τι γινότανε στην πρώτη προβολή. Την ξαναείδα λίγο καιρό αργότερα, με γυαλιά αυτή τη φορά. Τα γυαλιά τα φοράω έκτοτε κι αποτελούν σχεδόν προέκταση του εαυτού μου.
3) Top gun. Απαράδεκτη επιλογή, το ξέρω, αλλά κανείς δεν είναι περήφανος για αυτά που έκανε στην εφηβεία του. Πρέπει να εξηγήσω ότι για ένα χρονικό διάστημα στο Γυμνάσιο αγοράζαμε δίσκους που μπορούσαμε να παίξουμε σε πάρτυ, πιστεύοντας (άνευ λόγου και αιτίας και χωρίς την παραμικρή πειραματική επιβεβαίωση) ότι είναι μια αλάνθαστη μέθοδος για να αρέσεις στα κορίτσια. Στην περίοδο εκείνη αγόρασα το Top gun περίπου 4 μήνες πριν βγει η ταινία στις αίθουσες και ήμουνα ο «ψαγμένος» και ο «μέσα στα πράγματα» της τάξης στα πάρτυ (το γράφω και ντρέπομαι μιλάμε!). Η επιτυχία μου στα κορίτσια συνέχισε να είναι αξιοθρήνητη, μάλλον κοιτούσαν για άλλα χαρακτηριστικά. Ακόμα αναρωτιέμαι για ποια..
4) Η γυνή να φοβείται τον άνδρα. Η υπέροχη ηθογραφία του Τζαβέλα συγκέντρωνε όλο τον θυμό της εφηβικής μου επανάστασης για πολύ καιρό. Ο μηχανισμός με τον οποίο όλοι οι «καλοθελητές» του κοινωνικού περίγυρου έχουν άποψη για το πώς και τι πρέπει να κάνουν ο Αντωνάκης και η Ελενίτσα, ο τρόπος με τον οποίο χώνονται στη ζωή τους και την κάνουν μπάχαλο με οδηγούσε σε κατευναστικές σκέψεις μαζικής σφαγής των μικροαστών και της ηθικής τους. Σήμερα είναι από τις πιο αγαπημένες μου ταινίες και από τις λίγες που ξέρω τόσο καλά. Προσοχή, από τον τίτλο λείπει επίτηδες το «δε» ώστε να μην ταυτίζεται με την εκκλησιαστική φράση.
5) Σινεμά ο παράδεισος. Ήμουνα 18 χρονών όταν το είδα. Η ταινία παιζόταν ήδη πάνω από δυο μήνες στην Αθήνα και από στόμα σε στόμα είχε μαζέψει ένα κύμα εισιτηρίων. Εδώ διαπίστωσα ότι το σινεμά μπορεί να είναι αυθεντικά συγκινητικό και πρέπει να ήταν η πρώτη φορά που έκλαψα μέσα σε αίθουσα (δεν θα το πιστέψετε με το μάτσο στυλ που περνάω, αλλά έχω και τις ευσυγκίνητες στιγμές μου, χαχαχα). Το είχα δει στο Ιντεάλ και επειδή δεν είχαμε αρκετά λεφτά για το κυλικείο του σινεμά είχαμε φέρει σοκολάτες από τα σπίτια μας για το διάλειμμα.
6) Ο κύκλος των χαμένων ποιητών. Η πρώτη ταινία που είδα μαζί με την καλή μου. Δεν είχαμε ακούσει τίποτα για αυτήν, την διαλέξαμε μόνο και μόνο επειδή στις αφίσες ένας από τους πρωταγωνιστές έπαιζε σαξόφωνο σε μια σπηλιά. Ναι, το ξέρω ότι είναι περίπου προϊστορικής χρονολογίας και άρα είμαι πολύ καιρό με την καλή μου. Είμαι επίμονος άνθρωπος στις σημαντικές επιλογές μου, τι να κάνουμε τώρα. Ήταν το πρώτο σινεμά μας μαζί.
7) Ο Νονός. Ακόμα πριν κλείσω τα 20, όπως το Σινεμά ο Παράδεισος μου έδειξε ότι μπορεί να υπάρχει πολύ συγκίνηση στο σινεμά, ο Νονός με έκανε να καταλάβω τι θα πει αριστούργημα. Για μέρες το μυαλό μου δεν είχε τίποτα άλλο εκτός από την ταινία, για εβδομάδες αναζητούσα το soundtrack (και τελικά το βρήκα). Ήταν η πρώτη ταινία που είδα με τον Πατσίνο, και μου άφησε μια λατρεία για την φάτσα του που δεν μπορώ να αγνοήσω: αν δω περιοδικό, βιβλίο, DVD με την φάτσα του Πατσίνο πρέπει να το αποκτήσω! Ακόμα θυμάμαι ότι υποστήριζα στα Όσκαρ το Μέρος ΙΙΙ έναντι του Χορεύοντας με τους Λύκους με τον φανατισμό μέλος της Θύρας 13. Παίχτηκε τρελή παράγκα σας λέω. Για να γίνει αντιληπτή η αγάπη μου για αυτή την ταινία, να εξομολογηθώ ότι ο πρώτος χορός στον γάμο μου ήταν το Βαλς του Νονού.
8) Καζαμπλάνκα. Η απόλυτη ομορφιά. Μια ταινία που όσες φορές κι αν δω δεν την βαριέμαι. Ένα τέλειο ζευγάρι στον πιο καταραμένο έρωτα της ιστορίας, λες και ολόκληρος ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος έγινε μόνο και μόνο για να καταστραφούν αυτοί οι δύο. Όλη η ταινία είναι ποτισμένη στα ποτά και τα τσιγάρα του κλαμπ του Ρικ, στο πικρό χιούμορ των πρωταγωνιστών, σε γλυκές μελωδίες και άφθαστο στυλ. Ο Μπόγκι ήταν πελώριος Άνδρας, αν όχι για τον τρόπο που στρώνει το γιακά της καμπαρτίνας του, τουλάχιστον για τον τρόπο που λέει «Of all the gin joints in all the towns in all the world, she walks into mine». Έτσι αγαπάνε οι άνδρες, κυρίες και κύριοι!
9) Καζίνο. Η πρώτη φορά στη ζωή μου που έζησα μόνος μου ήταν όταν πήγα στη Βρετανία για μεταπτυχιακό και τις πρώτες εβδομάδες, πριν ξεκινήσουν τα μαθήματα, δεν ήξερα πρακτικά κανέναν. Σε ένα από τα μοναχικά απογεύματα πήγα σινεμά, για πρώτη φορά μόνος μου. Διάλεξα δυστυχώς να δω το Καζίνο του Σκορσέζε, μια τρίωρη ταινία, χωρίς να ξέρω ότι οι κινηματογράφοι στην Βρετανία δεν κάνουν διάλειμμα. Μιάμιση ώρα και ένα λίτρο κόκα-κόλα αργότερα, η κατάσταση είχε φτάσει στο απροχώρητο. Από την ταινία αυτή περισσότερο μου έχει μείνει το απελπισμένο τρέξιμό μου έξω από την αίθουσα παρά οτιδήποτε άλλο, ακόμα και ο αγωνιώδης θάνατος του Τζο Πέσι. Από τότε προσέχω τα θέματα διαλείμματος.
10) Πολίτικη κουζίνα. Όταν η καλή μου ήταν στις μέρες της για να γεννήσει τον γιο μας, πήγαμε σινεμά να δούμε την Πολίτικη κουζίνα. Κάπου στα μισά της πρώτης ώρας ξεκινάνε συσπάσεις. Χρονομετρούμε και είναι περίπου κάθε 10 λεπτά. Στο διάλειμμα, τηλέφωνο στον γιατρό: «Αν γίνουν πιο συχνές πρέπει να πάτε στο μαιευτήριο και θα σας βρω εκεί». Τον ρωτάμε αν μπορούμε να δούμε την υπόλοιπη ταινία και αφού μας αποκαλεί τρελούς απαντά ναι. Στο δεύτερο μισό οι συσπάσεις γίνονται συχνότερες. Παίρνουμε την απόφαση να πάμε μόλις τελειώσει η ταινία. Οι συσπάσεις επιταχύνουν και τελικά, λίγο πριν το τέλος της ταινίας και με τον πανικό στο βλέμμα παρατάμε το σινεμά, καβαλάμε το αυτοκίνητο και κάνουμε την κλασσική νυχτερινή κούρσα στο μαιευτήριο. Το άγχος των πρωτάρηδων μας είχε παραλύσει και μέχρι που δυσκολεύτηκα να παρκάρω σε ένα άδειο parking. Τελικά, περίπου μία ώρα μετά, οι συσπάσεις ηρέμησαν. Ο γιος μας γεννήθηκε δύο ημέρες αργότερα. Όταν έδειξε την ταινία η τηλεόραση είδαμε με προσήλωση το τέλος – είχαμε φύγει λιγότερο από 60 δευτερόλεπτα πριν πέσουν οι τίτλοι.
11) Ψάχνοντας το Νέμο. Είναι η πρώτη ταινία που είδα στον κινηματογράφο αφού γεννήθηκε το παιδί μου, αλλά και αυτή που έχουμε δει τις περισσότερες φορές σε DVD καθώς ενθουσιάζει τον μικρό. Είναι από τα πιο καλογυρισμένα καρτούν (της πάντα εξαιρετικής Pixar) και στηρίζεται σε έναν έξυπνο μηχανισμό που εξελίσσει την σχέση των δύο βασικών πρωταγωνιστών: του Νέμου και του Μάρλιν, του πατέρα του, που ψάχνει σε ολόκληρο τον ωκεανό να τον βρει. Το δέσιμο των δυο τους και οι φάσεις που περνάνε αναζητώντας ο ένας τον άλλο είναι πανέμορφα. Φρέσκος γονιός, μπορώ να πω ότι ενθουσιάστηκα όταν την είδα.

Bonus: Δεν θα μπορούσα να παραλείψω τους αδελφούς Κοέν από μια τέτοια λίστα, και συγκεκριμένα το Μεγάλο Λεμπόφσκι, όπου υπάρχει η κατά την γνώμη μου πιο αστεία σκηνή στην ιστορία του σινεμά, όταν τινάζουν την στάχτη του Μπουσέμι στη θάλασσα και ο αέρας την φέρνει όλη επάνω τους. Η μόνη άλλη σεκάνς που με έχει κάνει να γελάσω τόσο ασυγκράτητα είναι το στριπ-τηζ του Τζων Kληζ στο Ένα ψάρι που λεγόταν Γουάντα, οπότε και έπεσα από την θέση μου στα χαλίκια του θερινού που το βλέπαμε και αδυνατούσα να σκαρφαλώσω πάλι πάνω.
Τις έφτασα 13 τις ταινίες τελικά. Για να μην το αφήσω σε γρουσούζικο νούμερο αλλά και για να συνεχίσουμε τις πλάκες, ορίστε άλλη μία πολύ αγαπημένη σκηνή από το Life of Brian των Monty Python: “Υου are all individuals!» --> http://www.youtube.com/watch?v=LQqq3e03EBQ

[*Μπαμπάκης, το blog]