Έντεκα (αγαπημένες μου παιδικές σειρές κινουμένων σχεδίων)

(revised)


Στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού, τα τηλεοπτικά «Μίκυ Μάου» (όπως τα λέγαν οι μεγάλοι, λες κι ήταν όλα το ίδιο), μού ήταν απαραίτητα όσο και το οξυγόνο. Τα καλύτερα ήταν στην ΕΡΤ2 που είχε σταθερό απογευματινό παιδικό πρόγραμμα.

Το μεσημέρι ο σταθμός έκλεινε (ή δεν είχε ανοίξει καν) και περίμενα με αγωνία να τελειώσει η ώρα κοινής ησυχίας για να αντικατασταθεί το ασπρόμαυρο ρολόι της οθόνης με το «για να δούμε τι θα δούμε». Έβλεπα τα πάντα και πάνω από μία φορά - αυτές όμως είναι οι αγαπημένες μου σειρές κινουμένων σχεδίων εκείνης της εποχής όπως τις θυμάμαι τώρα:


1) Νιλς Χολγκερσον

Ήταν το όνειρό μου να γίνω (ακόμα πιο) μικρούλης και να πετάω πάνω απ’ όλη αυτή την υπέροχη φύση, πηγαίνοντας στη Λαπωνία.

Η σειρά ήταν μαγική: τα χρώματα, η μουσική, η Άκα, η φύση, οι περιπέτειες. Κι όσο για τους τίτλους αρχής, αν έχει γραφτεί ποτέ πιο όμορφη μελωδία, εγώ δεν την έχω ακούσει…



Το βιβλίο (στο οποίο βασίστηκε η σειρά του 1981) το έγραψε η Σουηδή Selma Lagerlof και εκδόθηκε το 1906. Λίγα χρόνια πριν, το 1902 ο Σύλλογος Δασκάλων Σουηδίας είχε ζητήσει απ’ την Lagerlof ένα σχολικό εγχειρίδιο που θα βοηθούσε τα παιδιά να μάθουν γεωγραφία. Το εγχειρίδιο γεωγραφίας δεν διδάχτηκε μόνο στις αρχές του αιώνα στα σουηδικά σχολεία: πρόκειται για μια απίθανη περίπτωση παραγγελίας και πληρωμένου έργου που ξέφυγε απ’ τα όρια της αρχικής χρήσεώς του και έγινε ένα παγκόσμιο (υποσυνείδητο) μάθημα απολαυστικής γεωγραφίας.

Στον πρόλογο της αγγλικής έκδοσης μαθαίνουμε για το πώς γράφτηκε «Το θαυμαστό ταξίδι του Νίλς Χόλγκερσον»: "[Lagerlof] devoted three years to Nature study and to familiarizing herself with animal and bird life. She has sought out hitherto unpublished folklore and legends of the different provinces. These she has ingeniously woven into her story."


2) Αστυνόμος Σαϊνης



Όποιος υπήρξε παιδί τη δεκαετία του ’80 θα θυμάται την επιρροή του στις σχολικές αυλές: τις ατάκες (Έχεις πρόβλημα; Σαϊνης. /// Εμπρός καλό μου [τάδε] /// κλπ), τα αστεία («Αυτό το μήνυμα θα αυτοκαταστραφεί», έγραφε το χαρτί κι ο Σαϊνης το πετούσε πάντα εκεί που κρυβόταν ο αρχηγός του), τη μουσική και τα τραγούδια.

Επάνω είναι οι τίτλοι αρχής, με την κανονική τους μουσική, που στην Ελληνική εκδοχή ακουγόταν στο τέλος. Στους ελληνικούς τίτλους αρχής (που κι αυτοί αξίζουν) ακουγόταν άλλο τραγούδι (Σχέδιο… και αίσθημα ευθύνης / Πρόβλημα; Αστυνόμος Σαϊνης).

Ζήλευα (και ζηλεύω) τα gadgets του Σαϊνη και το interactive βιβλίο της ανιψιάς του. Αξέχαστη και εμβληματική η ερμηνεία του Τάσου Κωστή (Φοίβος του Ρετιρέ) ως Σαϊνης, αλλά και φοβερή η φιγούρα του Κακός (Dr. Claw) που βλέπαμε μόνο το χέρι του και σε κάθε επεισόδιο προσευχόμουν να κατορθώναμε να τον δούμε ολόκληρο. Για την ιστορία, η σειρά δημιουργήθηκε το 1983 και κράτησε δύο χρόνια. Οτιδήποτε έγινε μετά (spin-offs, εκμοντερνισμένο καρτούν και ταινίες) ήταν για τα σκουπίδια.


3) Ροζ Πάνθηρας



Δεν έχω ξαναδεί Ροζ Πάνθηρα από τα ‘80ς και (μιας και την παράσταση έκλεβε ο επιθεωρητής) δεν πολυθυμάμαι τι του γινόταν: αν κλείσω τα μάτια μου θα τον δω να έχει ένα σωρό προβλήματα με άλλα ζώα που κατσικώνονταν στο σπίτι του και όλο νομίζει ότι κατάφερε να τα διώξει – ή με μια βρύση που έσταζε κι όλο νόμιζε ότι την είχε κλείσει. Πάνω είναι οι εξαιρετικοί ‘ροκ’ τίτλοι αρχής, με τον Ροζ Πάνθηρα να καταφτάνει μέσα σε ροζ αγωνιστικό αυτοκίνητο και εδώ είναι το κλασικό βίντεο τίτλων με τη μουσική του Μανσίνι.


4) Κάντυ Κάντυ



Ας το παραδεχτούμε: κάτω απ’ όλα τα όμορφα χρώματα, τις μεθυστικές μουσικές και τα εκπληκτικής πιστότητας παραμυθένια σχέδια, η Κάντυ Κάντυ ήταν μια ξεδιάντροπη (και καταπληκτική) Παιδική Σαπουνόπερα.

Βασίστηκε στο τρίτομο μυθιστόρημα της, 59χρονης σήμερα, Γιαπωνέζας Kyoko Mizuki (1975), και γυρίστηκε σε κινούμενα σχέδια το ’76. Όμως μόλις στα μέσα της δεκαετίας του ’80 η Κάντυ έγινε διάσημη στην Ευρώπη και την Αμερική. Το 2005 Αμερικάνοι παραγωγοί προσπάθησαν να προβάλλουν καινούρια επεισόδια στην τηλεόραση, τους σταμάτησε όμως η Mizuki. (Επάνω οι ελληνικοί τίτλοι αρχής, με το τραγούδι στα ελληνικά).


5) Sport Billy



Περιπέτειες και ένα βαλιτσάκι που όλοι θέλαμε να έχουμε. Έξτρα πόντους για την καλτ κακιά, την Βάντα. Ένα καθαρά ευρωπαϊκό καρτούν που ξεκίνησε την προβολή του το 1979 – η εμμονή του Σπορτ (sic) Μπίλυ με το ποδόσφαιρο έκανε την Fifa να τον υιοθετήσει ως επίσημη μασκώτ για παγκόσμια κύπελλα ποδοσφαίρου εκείνης της περιόδου. (Πάνω οι ελληνικοί τίτλοι αρχής.)


6) Τα Στρουμφάκια

 

Σκεφτόμουν να γράψω στο ‘Πες το Και Θα Γίνει’ για να με στείλει στο Στρουμφοχωριό - μέχρι που μου αποκάλυψαν ότι δεν υπάρχει. Ό,τι αξεσουάρ υπήρχε μου το είχαν αγοράσει: κασετίνα, φιγούρες διαφορων ηρώων (τώρα που το γράφω βλέπω στο γραφείο μου έναν που παίζει φλάουτο), μπλουζάκια, κασέτες με τα τραγούδια, κόμικς – η λίστα δεν έχει τέλος.

Η επιτυχία τους συνεχίζεται μέχρι και σήμερα στο Σταρ – όμως πρέπει να πω εκείνα τα ανθρωπόμορφα γιγάντια Στρουμφ που ήταν κούκλες παιγμένες από ανθρώπους και έβγαζαν φριχτούς δίσκους και βίντεοκλιπ στην Legend του Άλτερ προσβάλλουν βάναυσα την ιστορική μνήμη και την στρουμφοαισθητική. [Πάνω οι ελληνικοί τίτλοι αρχής.]


7) Σάγκμα

Περιπέτεια σε άλλους πλανήτες. Κάποιοι ζούσαν ήσυχα στην Αρκαδία μέχρι τη μέρα που ο ήλιος τους, ο Σάγκμα, αρρώστησε βαριά . Τότε τα παιδιά της Αρκαδίας βγήκαν στο διάστημα για να πολεμήσουν. Όλα αυτά δεν έχουν καμία σημασία - το μόνο που μετράει είναι αυτό:



Το τραγούδι των πειρατών του Σάγκμα είναι το αγαπημένο μου όλων των εποχών και στο ρεφρέν λέει: «♪ Πιες, πιες της λησμονιάς το κρασί, ♪ πιες πιες μέθα μια νύχτα κι εσύ, ♪ κι η ζωή σου θα αλλάξει με μιας, ♪ σαν πειρατήηηης θα τριγυρνάαας». [Επάνω είναι η εξωφρενικά πιασάρικη ελληνική εκτέλεση - λες κι ακούς 80ς electro vs. Κλάους Νόμι).


8) Μούμιν



Δεν θα πω τίποτα, μόνο αυτό.


9) Thundercats.

Ο μόνος λόγος που έβλεπα (όποτε κατόρθωνα) Thundercats ήταν επειδή η σειρά ήταν απαγορευμένη. Η βία, τα τέρατα και οι εκρήξεις την είχαν εξορίσει στην βραδυνή ζώνη. Τα καρτούν που παίζονταν στην παιδική απογευματινή ζώνη ήταν πολύχρωμα και χαρούμενα, καλλιεργούσαν την εξυπνάδα και τη δημιουργικότητα, ήταν παρμένα από κλασικά βιβλία, ήταν με λίγα λόγια «ποιοτικά». Σε σχέση με τα βίαια και κάπως ανεγκέφαλα παιδικά κινούμενα σχέδια που θα προβάλλονταν (στις παιδικές ζώνες των ιδιωτικών καναλιών) λίγο μετά την πτώση της ΕΡΤ και μέχρι σήμερα, το Thundercats μοιάζει σχεδόν απλοϊκά αθώο.



Τότε μόνο τα μεγάλα παιδιά έμεναν ξύπνια μέχρι τις δέκα που το έπαιζε – το hype όμως είχε δημιουργηθεί στο μυαλό μου και όπως και με κάθε σειρά που μου έλεγαν ότι δεν πρέπει να βλέπω (άλλο παράδειγμα το Μπένι Χιλ) έκανα ό,τι περνούσε απ’ το χέρι μου για να μην την χάνω.


10) Η Μάγια η Μέλισσα



Λοιπόν, είμαι σχεδόν σίγουρος ότι η Μάγια Μέλισσα είναι η πρώτη τηλεοπτική ανάμνηση που έχω. Τα επεισόδιά της με ακολουθούσαν όλη την υπόλοιπη ημέρα και πιθανότατα στοίχειωναν τα όνειρά μου.

Ξαναείδα ένα επεισόδιο πρόσφατα κι έπαθα σοκ με το πόσο μπε-μπε και αφελές είναι το καρτούν, ενώ στα πέντε μου μου φαινόταν σούπερ περίπλοκο και φαντασμαγορικό.

[Το βιβλίο γράφτηκε το 1912 απ’ τον Γερμανό Waldemar Bonsels και οι αναλυτές αποκαλύπτουν πως επρόκειτο για ένα παιδικό βιβλίο με πολιτικό νόημα (υποστήριζε τον γερμανικό εθνικισμό) και ρατσιστικά μηνύματα. Υποθέτω ότι αυτά δεν πέρασαν και στη σειρά, αλλά ακόμη κι αν πέρασαν είμαι σίγουρος πως δεν επηρέασαν την ψυχοσύνθεσή μας… Πάνω οι ελληνικοί τίτλοι αρχής.]


11) Χάϊντι

Άλλο ένα ονειρεμένο καρτούν με υπέροχη φύση. (Μόνο τώρα συνειδητοποιώ πόσο επηρέαζαν τη φαντασία των μικρών τηλεθεατών τα τοπία και τα σκηνικά των κινουμένων σχεδίων.) Έχω την εξής ανάμνηση: είμαστε με την οικογένεια εκδρομή και ξαφνικά η αδερφή μου (τότε τελείωνε το δημοτικό, εγώ ήμουν στα νήπια) είδε το πρόγραμμα της ΕΡΤ1 στην εφημερίδα:

«Στις 5 η ώρα έχει Χάιντι! Ξαναρχίζει η Χάιντι!» Ενθουσιασμένοι πρήξαμε τους γονείς να γυρίσουμε νωρίτερα ώστε να είμαστε σπίτι στις 5 - λατρεύαμε αυτό το καρτούν. Τελικά οι μεγάλοι υπέκυψαν στις πιέσεις και θυμάμαι καθαρά την έξαψή μας καθώς ο μπαμπάς οδηγούσε απ’ την εξοχή πίσω στο σπίτι – δεν μπορούσαμε να περιμένουμε. Μπαίνουμε μέσα, ανοίγουμε την τηλεόραση, προλαβαίνουμε στο τσακ το ‘Για να δούμε τι θα δούμε’ και…

Δεν είναι αυτή η Χάιντι, αυτή είναι μια ξένη! Αντί για το γνωστό καρτούν, είχε μόλις ξεκινήσει μια απαίσια εκδοχή με ανθρώπους, πραγματικούς ανθρώπους, μίζερη και σκοτεινή, σε μια ξένη γλώσσα και με υπότιτλους. Καταστροφή. Με κομμένα τα φτερά, καθίσαμε και είδαμε το πρώτο επεισόδιο της νέας σειράς αμίλητοι, προσέχοντας να μην δείξουμε την απογοήτευσή μας στους μεγάλους (των οποίων την εκδρομή είχαμε ψιλοκαταστρέψει με την απαίτησή μας για πρόωρη επιστροφή στην αγκαλιά της τηλεόρασης). Δεν ξανάδαμε άλλο επεισόδιο. Ποτέ.

.

.

(προσθέστε ελεύθερα)

.

.

.