Wednesday, June 02, 2010

Έντεκα (για το Tambourin του Rameau)

.


*bits and pieces κάθε μέρα



derby003
(Εικόνες: Joseph Wright of Derby, 1734 – 1797. Ζωγράφιζε -με καταπληκτικούς φωτισμούς και απίστευτες σκιές- την ίδια περίπου περίοδο που ο Rameau συνέθετε τα κομμάτια του.)


Όταν πρωτανακάλυψα το Τρίτο Πρόγραμμα στο ραδιόφωνο, γύρω στο 1986, εκστασιάστηκα. Τότε άκουγα κυρίως ποπ, έβλεπα τα τσαρτς στη δορυφορική και έπρηζα τους γονείς μου να μου αγοράσουν το Ποπ Κορν, το Discomoda In και το Τοπ + Στίχοι. [Ήταν πολύ δύσκολο να τους πείσω. Όταν δεν έπιαναν τα επιχειρήματα «Έχει αφίσα Μάικλ Τζάκσον, συνέντευξη Μαντόνα, και τους στίχους των Duran Duran» -και ποτέ δεν έπιαναν- απλά επαναλάμβανα την επιθυμία μου κάθε διαθέσιμο δευτερόλεπτο και τη συνόδευα απ’ την παράκληση: «Σε ικετεύω, είναι το τελευταίο ποπ περιοδικό που σου ζητάω να μου αγοράσεις, το ορκίζομαι, το τελευταίο”.]

Mε είχαν όμως γράψει από μικρό στο ωδείο κλασικής μουσικής – και η ποπ ίσως έμοιαζε παράταιρη.

Πήγαινα απ’ τα έξι μου στο κέντρο. Στο ωδείο που ήταν στην Τσιμισκή με Αγίας Σοφίας, μόνος, με το λεωφορείο, πράγμα που o Paul Weston θα έλεγε πως με έκανε ανεξάρτητο άνθρωπο, μου άνοιξε τους ορίζοντες και μου δίδαξε ένα σωρό συναρπαστικά πράγματα. (Όχι τόσο το ωδείο αλλά το ότι κυκλοφορούσα μόνος όλη τη βδομάδα τη στιγμή που οι συμμαθητές μου στα νήπια δεν επιτρεπόταν να περάσουν απ’ το νηπιαγωγείο στο απέναντι πεζοδρόμιο, όπου ήταν το σπίτι τους.)

Θυμάμαι την πρώτη φορά.

Μετά από κάποιες συνοδευμένες δοκιμές στις οποίες η μαμά μου μού είχε δείξει όλα τα σημάδια που πρέπει να ακολουθώ για να βρεθώ στη στάση της επιστροφής, βρέθηκα ένα φθινοπωρινό βράδυ μόνος, μετά το μάθημα, στην Τσιμισκή. Επανέλαβα στον εαυτό μου τις κινήσεις που έπρεπε να κάνω. Περίμενα το φανάρι, πέρασα απέναντι και περπάτησα την Αγίας Σοφίας προς τα πάνω - τότε το 6 δεν σε πήγαινε προς Καλαμαριά απ’ την Μητροπόλεως αλλά απ’ την Μακένζι Κινγκ, μέσω Παύλου Μελά.

Joseph Wright of Derby6

Η ανάμνησή μου περιλαμβάνει κυρίως έναν οπτικό, καλειδοσκοπικό πολτό. Φώτα παντού, μαγαζιά με νέον, βιτρίνες, κόσμος – καμία σχέση με τη γειτονιά μας που είχε άδεια πάρκα, ένα φούρνο κι έναν μπακάλη που τον λέγαμε παππού. Ανεβαίνοντας την Αγίας Σοφίας είδα ένα δρομάκι-πεζόδρομο (υποθέτω την Αγ. Θεοδώρας). Αν και ήξερα πως δεν έπρεπε με τιποτα να βγω απ’ την πορεία μου ο πειρασμός ήταν μεγάλος,  Έπρεπε να συνεχίσω, ίσια πάνω, αλλά έστριψα. Ήταν ένα μαγαζί που λεγόταν Ντο Ρε Μι που με τράβηξε. Περπάτησα τον πεζόδρομο και στάθηκα μπροστά στη βιτρίνα. Πουλούσε μουσικά όργανα και δίσκους – δίσκους! πόσο αγαπούσα τους δίσκους, νομίζω ότι τους ήθελα όλους. Υπήρχε κι ένα αναλόγιο στην βιτρίνα, και είχε την παρτιτούρα του Tambourin του Rameau. Ένα κομμάτι που μου άρεσε, που το είχα μόλις διδαχτεί στην μουσική προπαιδεία την ίδια ημέρα.

Δεν ξέρω πώς βρήκα το θάρρος, αλλά μπήκα μέσα και ρώτησα αν το είχαν σε δίσκο. Το είχαν.

«Δεν έχεις 280 δραχμές;» είπε ο πωλητής. «Τότε άκου το Τρίτο Πρόγραμμα, στο ραδιόφωνο. Θα σ’ αρέσει πολύ και παίζει και συχνά το Tambourin!»

Το επόμενο πρωί γύρισα τη βελόνα του ραδιοφώνου ψάχνοντας. Ράδιο Σίτυ, αφιερώσεις στα πιο γλυκά ματάκια του 13ου Συκεών, Πανόραμα 86, το τελευταίο τραγούδι των Wham, Μουσικός Δίαυλος.

Και, το Τρίτο Πρόγραμμα. Με κομμένη την ανάσα το άκουσα όλη την ημέρα: εκτός από τη μουσική οι παρουσιαστές (που μιλούσαν σαν παρωδία ποιοτικού σταθμού, όπως θα την έκανε ο Χάρυ Κλυν) έδιναν ένα σωρό πληροφορίες, για τα έργα, για τους συνθέτες, για την κλασική μουσική γενικότερα. Ο συνθέτης της ημέρας, πεντάλεπτα μίνι αφιερώματα, σαν σήμερα στους αιώνες, συγκρίσεις έργων παιγμένων από διαφορετικές ορχήστρες, νέες κυκλοφορίες, βιογραφικά μαέστρων, τα πάντα.

wright_airpump

Εθίστηκα ακαριαία. Σήμερα καταλαβαίνω πως εκτός απ’ την (όποια) αγάπη μου για την κλασική μουσική, ήταν η αγάπη μου για την Πληροφορία που με τράβηξε στο Τρίτο.

Οι γονείς πάντα γκρίνιαζαν πως ασχολιόμασταν με το «πότε κατούρησε ο Μάικλ Τζάκσον, με ποιον τα έφτιαξε η Μαντόνα, τι έφαγε για πρωινό ο Πρινς». Τώρα, εκτός απ’ αυτά, μάθαινα καθημερινά με ποιον τσακώθηκε ο Βάγκνερ, αν κοιμόταν με την ξαδέρφη του ο Σούμπερτ και από τι πέθανε ο Μότσαρτ.

Όσο και να άκουσα όμως το Τρίτο πότε δεν έπαιξε το Tambourin. Περίπου ένα χρόνο μετά, στα γενέθλιά μου, οι γονείς μου μου έκαναν ένα τριπλό, υπέροχα αξέχαστο δώρο. Το τρέχον τεύχος του Τοπ + Στίχοι, το True Blue της Μαντόνα σε κασέτα (με τους τίτλους στα ελληνικά, Πάπα Ντοντ Πριτς, Ουερς Δε Πάρτι κλπ), και, έναν μαγικό διπλό δίσκο βινυλίου με τις μεγαλύτερες επιτυχίες συνθετών κλασικής μουσικής. Το αγαπημένο μου κομμάτι ήταν το πρώτο της δεύτερης πλευράς του δεύτερου βινυλίου.

Ήταν μπαρόκ, κρατούσε λίγο πάνω από ένα λεπτό, είχε γραφτεί πριν από 300 χρόνια, δεν επαναλάμβανε επαρκώς το ρεφρέν. Στ’ αυτιά μου όμως ακουγόταν πολύ πιο ποπ και πιο catchy απ' όλες τις υπέροχες ποπ επιτυχίες του ’86 μαζί.

25 χρόνια μετά, το αγαπώ ακόμα.


---


(mid-tempo)



(chill out)



(uptempo)


-----------------------------------------

+ 11
[διάφορες εκπλήξεις, το tambourin παιγμένο από ανθρώπους διαφορετικών ηλικιών και με διαφορετικά όργανα: 1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 / 7 / 8 / 9 / 10 / 11 ]
.
.
.

19 comments:

Flanders said...

Εσυ μονο θα μπορουσες να μπορουσες να συνδυασεις ενα κομματι κλασσικης μουσικης με την ανθρωοπογεωγραφια της Θεσνικης (το 6αρι απο την Μακενζυ Κινγκ ? Μα απο που χωρουσε ? Ασε ,οποτε παω απο εκει με πιανουν οι μυρωδιες μπισκοτων,και μαλιστα σε φιλους που ξεναγω στην Θεσνικη,τους λεω,να, τωρα θα σας μυρισει κατι !). Ηδη απο τις πρωτες αραδες το εψαξα στο youtube,φυσικα το ειχες ηδη παρακατω..Καλησπερα...

spinachMemories said...

ααα! έχω μουδιάσει!!! είναι το πρώτο και τελευταίο κομμάτι που έμαθα απέξω στο πιάνο. τότε που με στέλναν οι γονείς μου σ ένα ωδείο στις Σέρρες. δεν μου άρεσε, και η δασκάλα μου φαινόταν σατανική, αλλά μάλλον έφταιγε που βαριόμουν αφόρητα. Θυμάμαι που πήγαινα μετά το σχολείο τη τρίτη και παιδευόμουν να βγάλω το καταραμένο κομμάτι, δουλειά που έπρεπε να κάνω όλη τη βδομάδα. και η δασκάλα ήταν πολύ ψηλή και όμορφη και ερχόταν εκνευρισμένη από πάνω μου και έπαιζε στακάτα και με μανία κάθε φορά που έκανα ένα λάθος. και τελικά το έπαιξα και λάηβ αυτό αλλά έκανα λάθη, μάλλον δε πείραζε. μετά σταμάτησα κι οι γονείς μου ήταν πολύ απογοητευμένοι και θέλαν να μάθω βιολί. εμένα μου χε κάτσει τόσο στραβά το ωδίο που όταν έβλεπα τη διευθύντρια (συμπαθέστατη κατα τ΄αλλα) δε τη χαιρετούσα κι αυτή μου είπε μια φορά γιατί βρε Φοίβο δε μας χαιρετάς κι εγώ σκεφτόμουν ότι έπρεπε να ανοίξει η γη να μπω άμεσα. και θυμάμαι ότι μου λεγε η δασκάλα μου ότι δε το έπαιζα μελωδικά το ταμπουριν, καταραμμένο κομμάτι. α και λίγο πριν σταματήσω αυτή αραβωνιάστηκε και με κέρασε ένα γλυκό και ορκίζομαι με κέρασε με μισή καρδιά. πωπω για πολλά χρόνια όταν έβλεπα πιάνο έπαιζα το πρώτο θέμα, μετά ξέχασα το αριστερό χέρι τι έπρεπε να πατάει και ήταν χαζό να παίζω απλά τουρουτουρουτουρου γιατί δεν είναι και αναγνωρίσιμη μελωδία. ουφ. σαγαπω εντεκα!

Κωνσταντίνος Μπούγας said...

Τελικά τα πιο προσωπικά κείμενα πάνε πολύ στο μπλογκ σου!
Το 6 απ'τη Μακένζυ Κινγκ και την Παύλου Μελά;; Εξωτική διαδρομή μου φαίνεται..
Πολύ ωραίο ποστ!!

Walt said...

Συμφωνώ με τον αποπάνω. Πολύ ωραίο ποστ!

enteka said...

ευχαριστώ πολύ για τα σχόλια!
να 'στε καλά

(spinach, ευχαριστώ για το ποστ μέσα στο ποστ, αν δεν έγραφες ότι η δασκάλα πιάνου ήταν στις σέρρες θα πίστευα ότι ήταν η δική μου - μεγάλη ιστορία κι αυτή...)

mahler76 said...

να πώ την αλήθεια δεν το ήξερα το κομμάτι. Όμως το Τρίτο παρά τα όσα μπορεί να λέμε κατά καιρούς το αγαπάμε τρελά.

Anonymous said...

Δεν ξέρω την γεωγραφία της Θεσσαλονίκης και τους πειρασμούς των πεζοδρόμων της. Μοιάζει, πάντως, στο κειμενό σου, όχι μόνο να έπαιρνες από τα 6 σου μόνο σου το λεωφορείο, αλλά και να είχες ως πρώτο κομμάτι να μάθεις την πρώτη ημέρα μαθήματος στο ωδείο το tambourin.Υποψιάζομαι ότι δεν συνέβη έτσι, ότι μπλέχθηκε ο χρόνος της αφήγησης, αλλά σε κάθε περίπτωση αυτό προσδίδει γοητεία στο ποστ :-)
Αλήθεια, τί όργανο μάθαινες/μαθαίνεις;
H "κλασσική" μουσική από την προκλασσική μέχρι την μοντέρνα (δεν εννοώ ποπ, ροκ κλπ) μπορεί να είναι πολύ μοντέρνα. Χρειάζονται "ανοικτά αυτιά" για το καινούργιο. Πολύ όμορφο ποστ
Καλησπέρα
:-)

enteka said...

η ΕΡΑ 3 (όπως τη λένε εδώ και χρόνια) είναι το πιο χρήσιμο ραδιόφωνο της πόλης.

στην μουσική προπαιδεία μας μάθαιναν κομμάτια για να τα τραγουδάμε (έτσι έγινε και με το tambourin τη φορά που περιγράφω) ή να τα παίζουμε σιγά σιγά στο μεταλλόφωνο. Έμαθα φλογέρα και πιάνο.

:)

Anonymous said...

Ναι, αλλά το True Blue ήταν δικό μου!
Κ. Κρηνίτης

Ιφιμέδεια said...

Αχ τι καλά που έκανα και φύλαξα να διαβάσω το ποστ σήμερα, πρωί-πρωί πριν τον καφέ (που τον έχω κόψει, αλλά το γράφω έτσι σαν να συνεχίζει να υπάρχει).

Μ'αρέσει πολύ (πολύ!) η νέα περίοδος του μπλογκ με τα κείμενα αυτού του είδους. Εν τω μεταξύ έχεις αναπτύξει τόσο δεξιοτεχνικά τον τρόπο που αφηγήσαι, που σφίχτηκε το στομάχι μου μήπως έπαθες και τίποτα όταν λοξοδρόμησες!

Vam33 said...

Πόσο μα πόσο πολυ μου αρέσει που τa posts έχουν γίνει πιο προσωπικά.
Καλημέρες(άλλο ένα απίθανο ποστ)

Anonymous said...

Enteka, μόλις διάβασα το ποστ και θυμήθηκα τη δική μου πρώτη φορά που αγάπησα κομμάτι κλασικής μουσικής: Ήμουν γύρω στα δώδεκα-δεκατρία. Ήταν η εποχή που από την κασέτα περνάγαμε στο cd. Μια μέρα που ήμουν μόνη μου στο σπίτι, κάθισα στο πάτωμα του σαλονιού, μπροστά από το έπιπλο της τηλεόρασης. Στο αριστερό ντουλαπάκι του, που είχε τζαμένιο πορτάκι, οι γονείς μου έβαζαν ο,τι καινούργιο cdαγόραζαν. Έβλεπα από καιρό τον πατέρα μου που μάζευε cd κλασικής μουσικής, μια επική σειρά δεκάδων cd, που τα έδινε τότε μια εφημερίδα, νομίζω η Ελευθεροτυπία. Στην πρότασή του, κανά δυο φορές, να μου βάλει να ακούσω είχα αντιδράσει με αηδία. Εκείνο το απόγευμα, όμως, τα έβγαλα όλα από το ντουλάπι, τα αράδιασα κάτω και άρχισα να τα βάζω με τη σειρά στο cd player: κανά μισάωρο μετά, το συνάντησα. Ήταν η πιο όμορφη μουσική που είχα ακούσει ποτέ. Ήταν ένα κονσέρτο για βιολί του Μέντελσον. Το ερωτεύτηκα από την πρώτη στιγμή και το αγαπώ ακόμη, όπως τότε. Είναι αυτό: http://www.youtube.com/watch?v=YRXJWUzn240
Έχω ακόμα το cd, από εκείνη την ημέρα ανήκει στη συλλογή μου.
Μόλις το έβαλα να παίξει. Νιώθω ακριβώς την ίδια συγκίνηση. Σ’ευχαριστώ πάρα πάρα πολύ!

Sweet and bitter said...

Σ' ευχαριστώ για την αναφορά στα "μπαλόνια" :))

(ξέρω, άσχετο με το ποστ, αλλά ήθελα να σ' ευχαριστήσω!)

δύτης των νιπτήρων said...

Μπα, μπα... αυτό το κομμάτι είναι και μένα το μόνο που θυμάμαι "απ' έξω" από την παιδική μου μαθητεία στο πιάνο. Κοίτα να δεις.

enteka said...

ευχαριστώ θερμά για τα σχόλια (και τις αναμνήσεις!)

Χαμένο κορμί said...

Τελικά οι δάσκαλοι πιάνου είναι σαδιστές...
Να αναγκάζουν τα παιδιά να μαθαίνουν ένα τραγούδι σωστό αίσχος μόνο και μόνο επειδή είναι καλό για εξάσκηση. Το τi ακούν τα αυτιά των παιδιών δεν το υπολογίζουν...
Πιό ωραία ακούγεται ενας μονοκυλινδρος δίχρονος (αλυσοπρίονο).

λού said...

κι εγω ειχα τρελα με τα περιοδικα αλλα εγω ξερεις, κλαιγομουν για σιντις. μαζευα 2000 δρχ με κοπο για να παρω σινγκλακια από το blow up και τον patsi- ακουγα όμως τρίτο πρόγραμμα τις κυριακές το πρωί, με τον παππού μου. τρώγαμε κουλουράκια και πίναμε βυσσινάδα.ηταν ιεροτελεστία. όταν πέθανε ο παππούς μου δεν ξανάκουσα ερα 3. Τωρα καθε πρωι μα καθε πρωι ακούω ερα2. και τι καταφερα. τωρα θελω να δουλεψω στον 95.8 god dammit!

Rena Fan said...
This comment has been removed by the author.
Rena Fan said...

Στο DoReMi της Αγ. Θεοδώρας έχω ζήσει πολλές συγκινήσεις της παιδικής μου ηλικίας, enteka... Αλλά όταν εγώ το επισκεπτόμουν είχε πλέον σταματήσει να πουλάει δίσκους και πουλούσε μόνον παρτιτούρες και μουσικά βιβλία.

Και, ναι, κι εγώ σε ωδείο των Σερρών σπούδασα πιάνο, Spinach Memories... Έχω την εντύπωση ότι μιλάμε για το ίδιο ωδείο (αλλά δεν έβλεπα τη δασκάλα μου ως σατανική γυναίκα)...