Έντεκα (αγαπημένα μου ποιήματα)

Κ. Καβάφης

Η ΔΙΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΕΡΩΝΟΣ [1918]

Δεν ανησύχησεν ο Νέρων όταν άκουσε του Δελφικού Μαντείου τον χρησμό.
«Τα εβδομήντα τρία χρόνια να φοβάται.»
Είχε καιρόν ακόμη να χαρεί. Τριάντα χρονώ είναι.
Πολύ αρκετή είν’ η διορία που ο θεός τον δίδει για να φροντίσει για τους μέλλοντας κινδύνους.

Τώρα στην Ρώμη θα επιστρέψει κουρασμένος λίγο,
αλλά εξαίσια κουρασμένος από το ταξείδι αυτό, που ήταν όλο μέρες απολαύσεως – στα θέατρα, στους κύπους, στα γυμνάσια...
Των πόλεων της Αχαΐας εσπέρες...
Α των γυμνών σωμάτων η ηδονή προ πάντων...

Αυτά ο Νέρων... Και στην Ισπανία ο Γάλβας
κρυφά το στράτευμά του συναθροίζει και το ασκεί,
ο γέροντας ο εβδομήντα τριώ χρονώ...

(Όταν μου έδωσε τη σκυτάλη αυτού του παιχνιδιού ο Mr. Arkadin [“γράψτε το αγαπημένο σας ποίημα”] ήξερα κατευθείαν ποιο θα έβαζα. Το παραπάνω ποίημα του Καβάφη σίγουρα δεν είναι απ’ τα πιο βαθυστόχαστά ούτε είναι απ’ τα αριστουργήματα της παγκόσμιας ποίησης, όπως η Ιθάκη ή το Απολείπειν… Είναι όμως ένα ποίημα συναρπαστικό, σχεδόν αγωνιώδες, όπως και μια νουβέλα μυστηρίου ή μια αστυνομική ταινία.

Μας δίνονται κάποια στοιχεία, ο Νέρων παίρνει έναν χρησμό που του λέει να φοβάται τα 73 χρόνια κι έτσι ησυχάζει. Είναι νέος, μόνο τριάντα χρονών και έχει (σκέφτεται) άλλα σαραντατόσα χρόνια να χαρεί και να απολαύσει. Σαν γνήσια ιστορία μυστηρίου όμως και με μια εικόνα κινηματογραφική, μόνο στο τέλος η δράση φεύγει απ’ αυτόν και πηγαίνει σ’ έναν πόλεμο που ετοιμάζεται στα κρυφά κι έτσι δίνεται η λύση του διφορούμενου χρησμού – και έρχεται η ανατροπή της τελευταίας στιγμής.)

[Επειδή, εννοείται, ακόμα κι όταν αρκεί ένα πράγμα δεν κρατιέμαι να μην κάνω έντεκα, ακολουθεί μια επιλογή ποιημάτων που μ’ αρέσουν. Αυτή τη φορά: Έλληνες, μετά το 1900, να υπάρχουν online.]

1) Χάρης Βλαβιανός – Εγχειρίδιο Ποιητικής. Εξαιρετικό (και αστείο), δώδεκα αφορισμοί για την ποίηση. Ο τελευταίος λέει: Αν απαρνηθείς τα ποιήματά σου για την πεζογραφία, θα βγεις σίγουρα κερδισμένος. Η ποίηση θα αντέξει και χωρίς εσένα.

2) Κατερίνα Γώγου - Αν Καμιά Φορά. [Ένα σύντομο ποίημα για την μπερδεμένη πραγματικότητα και τα όνειρα. Το έψαξα στο google, και εξεπλάγην λίγο όταν το βρήκα σ’ ένα παλιό ψευτομπλογκ μου, και είπα «για δες, το είχα κάνει ποστ πριν τρία ακριβώς χρόνια και το ‘χα ξεχάσει τελείως».]

3) Τίτος Πατρίκιος - ΤΟ ΤΕΧΝΑΣΜΑ. Λέω να γράψω πάλι λίγο μπερδεμένα / Όχι από θύμηση ή επιθυμία σουρεαλισμού / Αλλά για να μην καταλαβαίνουνε οι άλλοι / Ότι δεν έχω φτάσει να τους καταλάβω.

4) Διονύσης Σαββόπουλος - Ας μην πω πάλι τις «Πρωτοχρονιές του Ραδιοφώνου», που είναι και οι αγαπημένοι μου στίχοι ever, ας πω τη Θανάσιμη Μοναξιά του Αλέξη Ασλάνη (που μ’ ένα σμπάρο έχουμε δυο τρυγόνια. Είναι στίχοι του Σαββόπουλου βασισμένοι σε μεγάλο βαθμό σε στίχους του ποιητή Νίκου-Αλέξη Ασλάνογλου - ένα μοντάζ στίχων, όπως έχει πει ο ίδιος ο ποιητής.

5) Ντίνος Χριστιανόπουλος - ενός λεπτού σιγή [φοβερά σπαρακτικό και εύστοχο. Κρατάω τώρα την ενός λεπτού σιγή γιατί στο τέλος του ποστ…]

6) Λένα Πλάτωνος – δύσκολα θα διαλέξω κάποιους από τους μελοποιημένους στίχους της. Όλο το βιβλίο «Τα Λόγια μου» [εκδ. Οδός Πανός] είναι αριστούργημα. [κάπου στα παρακάτω λινκς υπάρχουν τρία τραγούδια και οι στίχοι τους: άπιαστος λέιζερ // ουρανία // παραμύθι // Κι άλλο: Έντεκα (απροσδόκητοι στίχοι της Λένας Πλάτωνος).

7) Κική Δημουλά - Μηδενός Εξαιρουμένου.

8) Μιχάλης Κατσαρός - Κατά Σαδδουκαίων (όλο το βιβλίο, εδώ είναι ένα απόσπασμα. Επίσης, απ’ τα αρχεία της ΕΡΤ, τηλεοπτική εκπομπή online, με τον ποιητή που διαβάζει το Κατά Σαδδουκαίων).

9) Μαν. Αναγνωστάκης - Επιτύμβιον Διαχρονικά αιχμηρό. [έχει χρησιμοποιηθεί για διάφορους θανάτους από του Κων/νου Καραμανλή στο 01, μέχρι πρόσφατα για τον Χριστόδουλο, από ένα σωρό μέσα.]

10) Τάσος Λειβαδίτης. Επειδή δεν μπορώ να ανεβάσω ολόκληρα βιβλία του, ας επιλέξω το Οι Σκιές Μας.

11) Χρ. Βαλαβανίδης, ένα ποίημα που μ' αρέσει πολύ, για διάφορους λόγους, από την Ανοιχτή Ακρόαση (Εκδ. Καστανιώτη)

Ο ΔΙΑΔΡΟΜΟΣ

Ο δωδεκάχρονος κοιτά μες στον καθρέφτη:
«Αυτός ο γέρος είμαι εγώ», φωνάζει.
Στο διάδρομο κυλούν γυάλινες σφαίρες
Μια σβούρα τσίγκινη ανάμεσά τους στριφογυρνάει σαν ήλιος
Μ’ ένα καρφί το αγόρι κάνει τρύπες στους τοίχους
Το φως χιμάει μέσα -λάμπουνε τώρα γύρω χίλια αστέρια-
Καρφώνουν το παιδί στο πάτωμα, το αίμα του κυλάει στις σκάλες,
Κόκκινο χαλί.

Αθόρυβα, αργά στις σκάλες ανεβαίνει μία γυμνή γυναίκα
Καθώς πατάει το αίμα, τα πόδια της αφήνουνε παντού κόκκινα αχνάρια.
Σκύβει πάνω στο αγόρι,
Το σκουντάει.
«Ξύπνα, του λέει, ξύπνα.
Έχεις αργήσει».
---

*Για να μην αγγαρεύω κόσμο δίνοντας τη σκυτάλη, τα σχόλια είναι ανοιχτά (όπως πάντα) για να προσθέσετε το δικό σας αγαπημένο ποίημα.
**κανονικά θα πρέπει να μου γράψει τη δική της λίστα, αν θέλει, αλλά ας βάλω και αυτό που ξέρω ότι είναι το αγαπημένο ποίημα της αδερφής μου: Δ.Ι.Αντωνίου – Οι Κακοί Έμποροι
***εικόνες: Jane & Louise Wilson
---------------------------------------------

& ΑΓΙΟΣ ΒΑΛΕΝΤΙΝΟΣ

Ας μου επιτραπεί μια αφιέρωση, μέρες που είναι - ένα υπέροχο ποίημα του Μπρεχτ.

ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ
Διαβάζεται Πρωί Και Βράδυ

Αυτός που αγαπώ
μου είπε
ότι με χρειάζεται.

Γι΄ αυτό,
προσέχω τον εαυτό μου
βαδίζω με προφύλαξη
και φοβάμαι κάθε στάλα βροχής
μηδά και με σκοτώσει...
--